İletişim Nedir ?
İletişim duygu, düşünce ya da bilgilerin çeşitli yollarla karşı tarafa yansıtılması olarak tanımlanır. İletişim etkileşimdir, paylaşımdır ve kişinin kişiyi etkileme sürecidir.
İletişim neden her konuda çok önemli. Ve özellikle aile içi iletişim neden bu kadar önem arz ediyor. Ben katılmış olduğum programlarda olsun, seminerlerim, veli görüşmelerim ya da videolarım da olsun özellikle ile aile içi iletişim üzerine çok duruyorum ve bireyin mental döngüsünün çok önemli olduğunu ısrarla vurguluyorum.
Nedir bu mental döngü ?
Mental döngü ; duygu, düşünce ve davranışın sağlıklı ve kaliteli şekilde çalışması durumudur. Mental olarak dayanıklı olmak, zorluklar en üst seviyede olduğu zaman da bile yüksek performans gösterebilme yeteneğidir.
Tüm bu süreci iyi bir şekilde yönetebilmek için sağlıklı bir beyne ve hayata ihtiyacımız var. Bu duygu, düşünce ve davranışlarımızın şekillendiği ve oluştuğu ilk evrede ailede başlamakta. Bireyin gelişimi kaçınılmaz olarak bulunduğu çevre içerisinde gerçekleşmekte ve pek çok birey açısından aile fiziksel ve psikolojik gelişimin birincil ve en önemli temelini oluşturmaktadır.
Aile çocuk için maddi manevi her türlü gıdayı aldığı ve gelecekte bütün hayatını şekillendirecek olan atmosferi teneffüs ettiği bir alandır. Aile çocuğun ilk sosyalleşmeyi yaşadığı ve ben kavramını öğrendiği bir müessesedir. Çocuğun benliğinin temel taşları ailede, aile içinde gerçekleşen iletişimin çeşidi ve kalitesiyle konulur. Ailede anne-babalar, davranışları ile örnek olarak çocuklarını eğitir, yetiştirir. Anne ve babanın birbiri ile iletişimi, ahlaki değerlere verdiği önem ve hayata bakış açısı çocuğun dünyasını büyük ölçüde etkiler. (KEFAD 2014)
O yüzden aile ve aile içerisindeki iletişim çok önemlidir.
Güçlü ve sağlıklı ailelerin en önemli özelliklerinden biri, sağlıklı iletişim konusundaki yetenekleridir. Sağlıklı aileler birbirleriyle daha açık, daha net, daha sık ve doğrudan iletişime geçerler. Birbirlerinin söylemeye çalıştıklarını dinlerler ve birbirlerini doğru olarak anlarlar.
Bir ailede normal iletişim ve etkileşimi engelleyen durumları varsa örneğin;
*Aile ve bireyleri ilgilendiren konuları yüzeysel konuşma ya da geçiştirme
*Bireyler üzerinde söz ile baskı kurma
*Suçlama, eleştirme ve olumsuz değerlendirmeler yapma
*Emir verme, tehdit, kıyaslama, samimiyetten uzak kalma, yalan söyleme
*Alay etme, küçük düşürmeye çalışma, fikirlere değer vermeme, küçük hataları çok abartma, özveriyi devamlı karşı taraftan bekleme, karşıdakine kendini ifade etme imkânı tanımama gibi,
durumlar sonucunda bireyler hayatlarında ki her evrede bir yığın sorunlarla karşı karşıya kalırlar. Ancak ailede sağlıklı iletişimin varlığı, aile üyelerinin birbirlerini anlamalarını sağlar ve aralarında kuvvetli bir bağ oluşturur. Ayrıca çocuklara doğru iletişimi öğretir. Aile içi sağlıklı iletişimin varlığı, ailenin diğer kişilerle ilişkilerini de olumlu yönde etkiler. Bireycilik, bencillik, paylaşamama, öfke, yargılama, kötümserlik, yalnızlık duygusu azalır. Böyle bir ailede karşıdakini anlamaya çalışma, birlikte karar verme, hatalara karşı tolerans ve sevgi hakimdir. Sağlıklı iletişimin var olduğu ailelerde tek bir otoriter güç olmaz. Bu güç uygun yer ve zamanda üyelerce paylaşılır. Sağlıklı iletişim kurabilen ailelerde kriz ve stres ile baş etmek kolaylaşır.(tezel 2004)
Bu nedenle aile içinde etkili iletişimin kurulabilmesi için; aile bireyleri birbirlerine zaman ayırmalı, iletişime açık olmalı, çözüm odaklı olmalı ve kıyas – etiketlemeden kaçınmalıdırlar.
Zaten uygun bir çocuk eğitimini yüzme öğretmeye benzetirler. Bütün sorun, çocuğu bir yandan boğulmaktan korumak, öbür yandan ise yüzme öğrenmesine fırsat verecek kadar serbest bırakmaktır.
Sağlıklı bir ailede yetişen çocuk için mental döngüde oldukça sağlıklı gelişir ve bu akademik başarısına da doğal olarak yansır. O nedenle eğitim ailede başlar ve sonra zamanla şekil alır ve gelişir.
Semiha KARAOSMANOĞLU
